Zdrowie psychiczne wyraża się poprzez dobrostan psychiczny, fizyczny i społeczny, a także zdolność człowieka do rozwoju i samorealizacji. Oznacza poczucie własnej wartości i umiejętność czerpania radości z życia, a nie tylko brak chorób.

Kryzys psychiczny (emocjonalny) to stan nierównowagi psychicznej, który może wynikać z różnych przyczyn. Powoduje go wydarzenie, przeszkoda, trudność. Bywa wynikiem stresu szkolnego, problemów w relacjach rodzinnych lub z rówieśnikami. Na zdrowie psychiczne wpływa także nadmierne korzystanie z komputera, telefonu, Internetu oraz używki (narkotyki, dopalacze, alkohol).

Kryzys może:

• wystąpić nagle lub stopniowo się rozwijać,

• być wynikiem długofalowego stresu lub nagłej, niespodziewanej sytuacji.

Żeby wyjść z kryzysu, trzeba wprowadzić zmiany w życiu, w relacjach z otoczeniem, w swoim zachowaniu. Często potrzebna jest specjalistyczna pomoc.

Trzy poziomy opieki

Pomoc dla dzieci, młodzieży i ich rodzin jest dostosowana do aktualnej sytuacji i potrzeb pacjentów. Udzielana jest na trzech tak zwanych poziomach referencyjnych. Poziom referencyjny określa formę opieki, jaką może być objęty pacjent:

• I poziom – pomoc w warunkach ambulatoryjnych w poradni psychologicznej udzielana przez psychologów, psychoterapeutów, terapeutów środowiskowych

• II poziom – opieka dzienna lub w warunkach ambulatoryjnych w oddziale dziennym lub poradni zdrowia psychicznego pod kierunkiem lekarzy psychiatrów, psychologów, psychoterapeutów i terapeutów zajęciowych

• III poziom – opieka w szpitalu, w stacjonarnym oddziale psychiatrycznym. Pomocy w nim udzielają lekarze psychiatrzy, psychologowie, psychoterapeuci, terapeuci zajęciowi.

Nie potrzebujesz skierowania do lekarza psychiatry, psychologa i psychoterapeuty dla dzieci i młodzieży do 18 roku życia.

Skierowanie wymagane jest do świadczeń realizowanych w zakresie III poziomu referencyjnego (szpitala).

Przeczytaj więcej o poziomach referencyjnych i dowiedz się, gdzie możesz zwrócić się po pomoc, gdy dziecko przechodzi kryzys, choruje psychicznie lub jest uzależnione.

Leczenie psychiatryczne i uzależnień młodzieży i dzieci

W stanie nagłego zagrożenia życia lub zdrowia:

• zadzwoń pod numer 112 lub 999

• udaj się na najbliższą izbę przyjęć w szpitalu, w którym znajduje się oddział psychiatryczny dla dzieci

• możesz zgłosić się do ośrodka III poziomu referencyjnego (szpitala) bez skierowania.

• zgłoś się na SOR (szpitalny oddział ratunkowy) w szpitalu, w którym znajduje się oddział psychiatryczny dla dzieci.

W takich sytuacjach nie potrzebujesz skierowania!

Jak dbać o zdrowie psychiczne

Niektóre nawyki i zachowania pomagają dbać o dobrostan psychiczny oraz chronić przed rozwojem problemów i zaburzeń psychicznych. Należą do nich m.in.:

• poczucie przynależności (więź z bliskimi osobami, przy których można być sobą: rodzicami, dziadkami, rodzeństwem, przyjaciółmi, koleżankami i kolegami)

• rozmowa o zarówno o dobrych, jak i gorszych momentach

• pozytywny klimat otoczenia (w rodzinie i szkole)

• prospołeczne nastawienie (w rodzinie i szkole)

• wymaganie od dzieci odpowiedzialności za swoje zachowanie

• uczenie dzieci udzielania sobie wzajemnej pomocy

• okazje do przeżywania sukcesów i rozpoznawania własnych osiągnięć

• zapobieganie przemocy i zdecydowane reagowanie na nią (w domu, w szkole)

• odpoczynek i odpowiednio długi sen (najlepiej 7–9 godzin na dobę)

• zdrowe odżywianie

• aktywność fizyczna

• unikanie używek (np. papierosów, alkoholu, narkotyków, ale również napojów energetyzujących czy kawy – czyli substancji, które pobudzają organizm).

Przeczytaj magazyn o zdrowiu dzieci

Szukasz wsparcia – zadzwoń!

• Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży prowadzony przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę

Tel. 116 111  (czynny całą dobę)

• Telefon dla rodziców i profesjonalistów w sprawie bezpieczeństwa dzieci prowadzony przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę

Tel.800 100 100 (czynny od poniedziałku do piątku w godzinach 12:00-15:00. Rozkład dyżurów na stronie internetowej

• Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka:

Tel. 800 121 212 (czynny całą dobę)

• Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”:

Konsultacje w sprawie przemocy w rodzinie (dla ofiar i świadków)

Tel. 800 120 002 

• Ogólnopolski Telefon Zaufania Narkotyki:

Telefon zaufania dla osób uzależnionych od narkotyków prowadzony przez Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii 

Tel. 800 199 990 (czynny codziennie w godzinach 16:00-21:00)

• Telefon Zaufania Uzależnienia Behawioralne:

Telefon zaufania dla osób z uzależnieniami behawioralnymi przy Instytucie Psychologii Zdrowia PTP 

Tel. 801 889 880 (czynny codziennie w godzinach 17:00-22:00)

Strona uzależnienia behawioralne.

• Telefoniczna Poradnia Pomocy Palącym:

Telefon zaufania dla osób palących prowadzony przez Narodowy Instytut Onkologii w ramach Narodowego Programu Zdrowia 

Tel. 801 108 108 lub (22) 211 80 15  (czynny od poniedziałku do piątku w godzinach 11:00-19:00)

poradnia Jak rzucić palenie

• Ośrodki Interwencji Kryzysowej:

Numery telefonów dostępne są na stronach ośrodków

• Telefon wsparcia kryzysowego Asystentów Zdrowienia:

Dla osób dotkniętych kryzysem psychicznym, ich Rodzin i Przyjaciół 

Tel. 698 761 774 (czynny w poniedziałki w godzinach 10:00 – 19:00)